Vorig jaar was ik bij een evenement, georganiseerd door de Dutch School of Landscape Architecture (DSL), genaamd “Hoe wil je leren? Het onderwijs van de toekomst.” Daar sprak onder andere Dick Scholtus over de wereld van toekomstig onderwijs, waar AI, creativiteit en kritisch denken samenkomen. Tijdens de zeer leerzame workshop die Dick gaf, sprak hij over Hypnagogie en hoe je deze ‘staat’ kunt gebruiken om innovatie en creativiteit te stimuleren. Daar vertel ik je graag meer over!

Wat is Hypnagogie?

Ken je dat gevoel? Je denkt in slaap te zijn gevallen en schrikt wakker alsof je keihard naar beneden valt. Je bevindt je op zo’n moment waarschijnlijk tussen wakker zijn en slapen, oftewel: je bevindt je in de hypnagogische staat. Over dat moment ga ik het hebben in deze blog.

Hypnagogie is een Griekse term en betekent ‘aan de slaap voorafgaand’. Het is een term voor de staat van bewustzijn die wordt ervaren in de periode tussen wakker zijn en slapen. Je schakelt over van een bewuste naar een onbewuste staat. Deze staat van bewustzijn kenmerkt zich door droomachtige visioenen en vreemde of abnormale gebeurtenissen. Het duurt slechts enkele minuten, waarbij je kenmerken van slaap in combinatie met kenmerken van wakker zijn ervaart.

De voordelen van Hypnagogie

Bij het denken aan het naar beneden vallen heb je misschien niet gelijk een positief beeld over Hypnagogie, maar als je op de juiste manier gebruikmaakt van deze hypnagogische staat, kan het je veel brengen. Deze staat van bewustzijn wordt namelijk al honderden jaren gebruikt door verschillende kunstenaars en uitvinders voor creatieve ideeën en nieuwe inzichten. Maar hoe maak je daar bewust gebruik van?

Albert Einstein, een beroemd uitvinder, geloofde dat deze hypnagogische staat je brein op scherp zet en maakte hier zelf regelmatig gebruik van. Hoe? Door op een comfortabele stoel te gaan zitten, met een sleutel (of iets anders dat lawaai maakt als het valt) in de hand en een metalen plaat op de grond. Het idee is dat de sleutel op de metalen plaat valt tijdens de hypnagogische staat en je direct weer wakker schrikt. Op dat punt bereik je namelijk je tweede slaapfase, de fase waarin je verlamd raakt en dus alles uit je handen laat vallen. Van dit moment maak je gebruik door direct je creatieve ideeën of inzichten op te schrijven, voordat ze weer vervagen. Zo kan je bewust gebruik maken van de hypnagogische staat!

Hoe gebruik je Hypnagogie bij het leren?

Er zijn verschillende onderzoeken gedaan over het effect van Hypnagogie. Bijvoorbeeld dat een dutje doen beter kan werken dan de lesstof herhalen voor een examen. Een ander onderzoek toont aan dat deelnemers die deze hypnagogische staat van bewustzijn bereikt hadden, erna veel sneller een wiskundig probleem konden oplossen dan ervoor. De wetenschap weet nog niet precies waar dit door komt, maar het is duidelijk dat deze fase je kan helpen bij het leren. Probeer het eens uit en kijk of het voor jou werkt. Het enige wat je nodig hebt is een stoel, een sleutel en een metalen plaat. En een goed dutje natuurlijk!

Heb je ooit bewust gebruikgemaakt van de hypnagogische staat? Deel gerust je ervaringen.